Tekst źródłowy strony Stała Boltzmanna

'''Stała Boltzmanna''' – [[stałe fizyczne|stała fizyczna]] pojawiająca się w równaniach określających rozkłady energii [[Cząsteczka|cząsteczek]]. Oznaczana jest symbolem <math>k</math> lub <math>k_B</math> i związana jest równaniem
: <math>k_{\mathrm{B}} = \frac{R}{N_A}</math>

ze [[stała gazowa|stałą gazową]] <math>R</math> i [[stała Avogadra|liczbą Avogadra]] <math>N_A.</math>

Jej wartość wynosi<ref>[http://physics.nist.gov/cgi-bin/cuu/Results?search_for=Boltzmann+constant Wartości stałej Boltzmana w różnych jednostkach] według [[CODATA]], 2014.</ref>:
: <math>k_{\mathrm{B}} = 1{,}38064852(79) \times 10^{-23} \operatorname{\frac{J}{K}} = 8{,}6173303(50) \times 10^{-5} \operatorname{\frac{eV}{K}} = 2{,}0836612(12) \times 10^{10} \operatorname{\frac{Hz}{K}}.</math>

W ramach fizyki klasycznej (tj. bez uwzględnienia efektów kwantowych) stała Boltzmanna jest czynnikiem proporcjonalności między średnią [[energia kinetyczna|energią kinetyczną]] <math>\langle E_k \rangle</math> przypadającą na pojedynczą cząsteczkę o <math>f</math> [[stopień swobody (fizyka)|stopniach swobody]] a [[temperatura|temperaturą]] bezwzględną <math>T</math>
: <math>\langle E_k \rangle = \frac{f}{2} k_{\mathrm{B}}T.</math>

Nazwa stałej <math>k_B</math> upamiętnia [[austria]]ckiego fizyka [[Ludwig Boltzmann|Ludwiga E. Boltzmanna]], który wprowadził ją w [[XIX wiek]]u w ramach badań nad [[Kinetyczno-molekularna teoria gazów|kinetyczną teorią gazów]].

== Zobacz też ==
* [[entropia]]
* [[stała Stefana-Boltzmanna]]
* [[zasada ekwipartycji energii]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

{{Jednostki naturalne}}

[[Kategoria:Stałe fizyczne]]
[[Kategoria:Wielkości termodynamiczne]]